ÖZ
Kendine özgü bir ahlak felsefesi ve hayat öğretisi kuran Epiktetos, üç döneme ayrılan Stoa felsefesinin son dönemi olan Roma Stoası ya da Son Stoa denen filozoflar grubunda yer alır. Ondan önce Stoa felsefesinin kurucusu olan ve M.Ö. 3. yüzyılda yaşayan Kıbrıslı Zenon’un da içinde bulunduğu İlk Stoa ve uzlaşmacı bir tavır sergileyen Orta Stoa dönemleri yaşanmıştı. Orta Stoa dönemini temsil eden Panaitios (M.Ö. 180-110) ve öğrencisi Poseidonios’dur (M.Ö. 135- 51). Bunlar Platon ve Aristoteles’in görüşlerini Stoanın kurucusu Kıbrıslı Zenon’un görüşleriyle uzlaştırmak için çabaladıklarından doğal olarak İlk Stoanın görüşlerinden oldukça uzaklaşmışlardı. Bunlar aynı zamanda, Helenistik kültürün etkisiyle daha eklektik bir düşünce sistemi kurmuşlardı. Roma Stoası işte bu uzlaşmacı ve eklektik tavra karşı çıkarak yeniden İlk Stoa öğretisine dönüşü temsil eder. Bu makalede Stoa düşüncesi ve hayat felsefesi geleneğinin tarihsel süreçlerini göz önünde bulundurarak Roma Stoasının en önemli filozoflarından biri olan Epiktetos’un irade, eylem ve özgürlük kavramlarının iç bütünlüğü konu edilecektir. Makalenin ana tezi Epiktetos’un ortaya koyduğu özgürlük anlayışının çağdaş insanın özgürlük anlayışıyla taban tabana zıt olduğudur.
0 yorum:
Yorum Gönder