ÖZ
Türk edebiyat tarihindeki son poetika denemelerinden biri 1988 yılında yayımlanan Yenibütüncü şiir manifestosudur. Broy dergisinde yayımlanan bu manifestoyu; Seyyit Nezir, Veysel Çolak, Hüseyin Haydar, Metin Cengiz ve Tuğrul Keskin imzalar. Yenibütüncü şiir, her şeyden önce 12 Eylül darbesiyle edebiyat ve sanat dünyasındaki güçlü konumunu yitiren toplumcu gerçekçi şiirin bireyi göz ardı etmeden estetik ve felsefi bir yaklaşımla yeni bir çıkış yakalama çabasıdır. Kendilerini paranın büyüsünü bozmaya adanmış zekânın lirizmini temsille sorumlu gören Yenibütüncü şairler, 80 darbesiyle politikadan uzaklaşan insanı, kendiyle barışık bir politikleşmeye davet ederler. Yenibütüncü manifesto, birtakım iç ve dış sebeplerden dolayı güçlü bir etki yaratamaz. Neticede 12 Eylül’ün açtığı toplumsal travmaları henüz saramamış, darbenin şokunu henüz atlatamamış, üstüne üstlük toplumcu şiire yönelik eleştirilerin şiddetlendiği bir ortamda, Yenibütüncü poetikanın etkisi zayıf kalır. Özcesi poetikalar çağının kapandığı, birçok kültür ve edebiyat alanı gibi şiirde de kapsamlı ve sistematik tanımların gözden düştüğü bir çağda dili, üslubu ve içeriği ile Yenibütüncü poetika, romantik olduğu kadar anakronik bir poetika denemesi biçiminde okunabilir. Türk edebiyatındaki son poetika denemelerinden birisi olması da onun bu karakterini belirginleştirir.
0 yorum:
Yorum Gönder