ÖZ
Paul K. Feyerabend bilim tarihini evrenselci ve nesnelci bakış açısına karşıt görüşler geliştirerek açıklamaya çalışır. Ona göre, bilim ussal olduğu kadar usdışıdır, sabit bir yöntem ve ölçüte dayalı olarak anlaşılamaz, bu açıdan bilimde her kuram kendine özgü ve kendisiyle sınırlı bir doğruluk barındırır. Bilim tarihinde en büyük rolü bilim adamının özgür kararları ve var olan kuralları ihlal etmeleri oynamıştır. Bilimdeki ilerlemeler belirli bir yöntem izlenerek ve “dışsal ve insandan bağımsız olgular”la uyuşan kuramlar inşa edilerek değil, var olan kuramlarla uyuşmayan ve “olgular”la sınanma gereği olmayan kuramlar geliştirerek mümkün olmuştur. Feyerabend’in yöntembilim karşıtı görüşlerini ele alan bu çalışmada, onun bilimi özgür bir çaba olarak kavradığı ve bu çabaya katkıda bulunduğu, buna karşın bazı muhafazakar, anti-modernist, anti-bilimci, otoriter veya totaliter ideolojilerin onun görüşlerini çelişkili bir biçimde araçsallaştırabileceği vurgulanmaktadır. Feyerabend, her türlü tek hakikatçilik ve türdeşlik karşıtı bir epistemoloji etiği ve politikası savunduğundan, çizdiği bilim portresi, içinde insanın her türlü ideolojik ve zihinsel yönelimini barındıracak bir çoğulculuğa sahiptir.
0 yorum:
Yorum Gönder