ÖZ
Bu çalışma uzun soluklu projenin ilk bulgularını içermektedir. Selçuklu sanat eserlerindeki kadın tasvirleri, Selçuklu kültürünün kadını nasıl algıladığı ve hangi statüde gördüğü bağlamında incelenecektir. Selçuklu kadının konumu dönemin tüm medeniyetlerinden farklıdır. Selçuklu kadının statasü ve kimliği ile ilgili kaynaklardaki anlatıları, maddi kültür ürünü olarak sanat ve mimari eserleri destekler niteliktedir. Selçuklu kültüründe İslamiyet öncesi Türk geleneklerinin de etkisi ile kadının statüsü üst düzeyde olmuştur. Selçuklu kadının bu statüsü İslamiyet’in kabulü sonrası da devam etmiştir. Abbasiler ve öncesinde Emevilerde ise kadının toplum içindeki konumunda İslamiyet öncesi Arap geleneklerinin etkisi devam ettiği görülür. Bu gelenekler İslamiyet’in buyruğu imiş gibi devam ettirilerek yanlış bir tavır izlenmiştir. Emevi ve Abbasi kültüründeki kadın tasvirleri ile Selçuklu sanatındaki kadın tasvirlerinin birbirlerinden farklı oluşu aslında kadının toplum içindeki algılanışının farklılığından ileri gelmektedir. Selçuklu kadın tasvirleri üzerine yapılan sınırlı sayıdaki çalışmada daha çok Selçuklu kadının giyim ve saç özellikleri üzerinde durulmuştur. Bu çalışmada ise Selçuklu Medeniyeti’nde kadının sanat ile ilişkisi, eşleri ile olan ilişkisi, annelik davranışları, savaş alanında yer alışları gibi yazılı kaynaklarda sözü edilen özelliklerinin sanat eserleri aracılığıyla sosyo-kültürel analizi yapılacaktır. Selçuklu kadının statüsü ve rolünün tam olarak anlaşılabilmesi adına dönem Ortaçağ Avrupa karşılaştırması dahil edilmiştir. Selçuklu kadının konumunun İslamiyet’i kabul etmiş diğer kültürlerden nasıl farklı olduğu Selçuklu sanat eserlerindeki kadın tasvirlerinden hareketle değerlendirilecektir.
0 yorum:
Yorum Gönder