ÖZ
Osmanlı farklı kıtalarda hâkimiyet kurmuş, sınırları içerisinde farklı dillerin konuşulduğu ve farklı etnik kökenden insanların yaşadığı bir devletti. Böyle bir devleti yönetmek için özel yönetim modellerine ihtiyaç duyulmaktadır. Çünkü farklı unsurları sorun çıkarmalarına olanak vermeden tek bir hedefe doğru yöneltmek ve ileri bir aşamada olası bir dağılmayı engelleyebilmek için yeni yöntemleri benimsemek kolay bir uğraş değildir. Bu doğrultuda belirlenen sakıncalardan kaçınmak ve belirtilen hedeflere ulaşmak için Osmanlı Devleti’nin benimsediği yönetim modeli millet sistemi olmuştur. Osmanlı Devleti millet sistemi ile ulus (nation) üzerinden değil, topluluk (community) unsuru üzerinden hareket etmiştir. Çünkü millet sistemi etnik kökene atıf yapmak yerine, din kavramını birleştirici unsur olarak kabul etme iddiasına sahipti. Bu bağlamda, bu çalışmada Osmanlı Devleti’nde belirli bir süre başarılı bir biçimde uygulanan ve farklılıkların ustaca yönetilmesine olanak tanıyan millet sistemi incelenmiştir. Osmanlı Devleti’nin merkeziyetçi yönetim sistemi içerisinde gizlenmiş adem-i merkeziyetçi ruhunun millet sistemi üzerinden açığa çıkarılması önem taşımaktadır. Osmanlı Devleti için belirli bir dönem birleştirici bir araç vazifesi gören bir sistemin, gerçekte iç işleyişindeki gizli kalmış aksaklıklar yüzünden ayrıştırıcı olduğunun vurgulanması ve adem-i merkeziyetçilik ruhunun kökenlerine ışık tutulması çalışmanın özünü oluşturmaktadır.
0 yorum:
Yorum Gönder