ÖZ
Osmanlı Devleti kurulduğu yıllardan itibaren çok yönlü gelişimsel fonksiyonlar içeren avcılığa önem vermiştir. Atlı avcılık konusunda geçmişinden getirdiği köklü deneyimlerle kısa sürede merkezden taşraya kurumsallaşmıştır. Bu kurum altında çok sayıda birim oluşturulmuş, her birim içerisinde de kesin katmanlara ayrılmış bir hiyerarşik yapı oluşturulmuştur. Atın evcilleştirilmesi ile birlikte avcılık; ilk aşamada beslenme, sonra askeri becerileri geliştirme, eğlence-oyun ve spor olarak yaygın bir uğraş olmuştur. Osmanlı’da avcılık, tüm bu fonksiyonlar dikkate alınarak yapılmıştır. Ancak bazı hükümdarların ava çıkma ve avlanma giderleri çok büyük rakamlara ulaşmış, bu da zamanla halk ve/ya askerlerin büyük tepkilerine vesile olmuştur. Osmanlı avcılık teşkilatının geniş kapsamı ve uygulama sıklığı dikkate alınarak tarih tarama yöntemiyle yapılan bu çalışma, IV. Mehmed dönemi (1648-1687) ile sınırlandırılmış, 03 Şubat 1680 tarihli bir av organizasyonu masraflarını gösterir arşiv belgesini de çalışmanın merkezine almıştır. Çalışma, Osmanlı’da avcılığın ne gibi roller üstlendiği ve ne boyutta yapıldığı sorularına cevap aramak amaçlanmıştır. Sonuç olarak; Osmanlı’da avcılığın hükümdarın halkın durumunu yerinde görmesi ve halkla kaynaşmasına, beraberinde götürdüğü bürokratlarını daha yakından tanıması ve ordunun bir kısmını zinde tutmasına vb. müspet faydaları görülmüştür. Bu dönem batıda önemli savaşlar ve önemli toprakların kaybedilmesi, beraberinde IV. Mehmed’in av merakı ve çok sayıda avcı hayvan beslemesine şiddetli tepkiler olmuştur.
0 yorum:
Yorum Gönder