ÖZ
Çocukların ve ergenlerin yeterli olgunluğa erişmeden evlendirilmeleri, olumsuz sağlık ve sosyal sonuçları olan önemli bir sorundur.
Çocuk evliliklere gelişmekte olan ülkelerde daha çok rastlanmaktadır. Dünyada çocuk gelinler en çok Batı-Doğu Afrika ülkeleri ile Güney Asya ülkelerinde görülmektedir. Avrupa’da çocuk evlilikleri konusunda Gürcistan’dan sonra, Türkiye ikinci sırada yer almaktadır. Geleneksel toplum yapısı nedeniyle ülkenin bazı bölgelerinde, özellikle kırsal alanda erken yaşta evlilikler normal ve meşru görülmektedir. Yapılan araştırmalara göre Türkiye’de çocuk gelin sayısı 5,5 milyon civarındadır.
Çocuk evlilikleri İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi (CEDAW), Çocuk Hakları Sözleşmesi başta olmak üzere çeşitli uluslararası belge ve sözleşmelerde ele alınmıştır ve bir insan hakkı ihlali olarak kabul edilmektedir. Türkiye söz konusu uluslararası belgeleri imzalamıştır. Ancak mevcut yasalarda evlilik yaşı konusunda çelişkiler bulunmaktadır.
Gelenekler, dini inanışlar, ekonomik yetersizlikler, eğitimsizlik, toplumsal cinsiyet eşitsizliği, çocuğun evde şiddet ve baskı görmesi gibi durumlar erken evliliklere yol açmaktadır.
Erken evlilikler bireyden başlayarak tüm toplumda olumsuz sonuçlar yaratmaktadır. Çocuklara evlilikle birlikte hazır olmadıkları birçok sorumluluk yüklenmekte, bu da onları ailelerinden, arkadaşlarından sosyal açıdan izole etmektedir. Kadın-erkek eşitsizliği uçurumunu derinleştirmektedir. Özellikle kız çocuklarının eğitim hakkını kullanabilmesinin, istihdama ve sosyal hayata katılabilmesinin önünde büyük bir engel oluşturmaktadır. Erken evliliklerin bir sonucu olarak meydana gelen erken yaş gebeliği ve doğumu sonucunda anne ve bebek ölümlerinde artış görülmektedir. Ayrıca adölesan annelerde emosyonel stres ve sosyal sorunlar daha yogun yasanmakta ve bu sorunlar bebegi, aileyi ve toplumu da etkilemektedir. Erken evliliklerde aile içi siddet, geçimsizlik ve bunun sonucunda bosanmalar ve hatta intiharlar görülmektedir.
Birey ve toplum açısından hem sosyal yönden hem de sağlık yönüyle önemli sorunlara yol açan erken evliliklerin önlenmesi için etkili önlemler alınmalıdır. Bu çerçevede gerekli yasal düzenlemelerin yanı sıra halkın erken evliliklerin sakıncaları konusunda bilgilendirilmesine de önem verilmelidir. Yoksullukla mücadele erken evlilikleri önlemek için önemli stratejilerden birini oluşturmaktadır. Kadınların ekonomiye katılımlarının sağlanması da önem taşımaktadır.
0 yorum:
Yorum Gönder